پرچم‌های سیاهپرچمهای سیاه از نشانه‌های ظهور حضرت مهدی (علیه‌السّلام) است. ۱ - خواستگاه پرچم‌های سیاهدر روایات مربوط به حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و ظهور ایشان سخن از «پرچم‌های سیاه از خراسان» به میان آمده است. مضمون این روایات، آن است که پیش از ظهور امام مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در منطقۀ خراسان (خراسان قدیم، شامل قسمت‌های زیادی از ایران، افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان ) انقلابی برپا می‌شود و مردم، در حالی که پرچم‌های سیاه را به اهتزاز در آورده‌اند، به حرکت درمی آیند. ۲ - زمان پدیداریپدیدار شدن این نشانه در آستانۀ ظهور و اندکی پیش از آن خواهد بود؛ به گونه‌ای که حضرت مهدی (علیه‌السّلام ) آنان را به سوی خویش فرامی خواند. امام باقر (علیه‌السّلام ) می‌فرماید: «تنزل الرایات السود حتی تخرج من خراسان الی الکوفة فاذا ظهر المهدی (علیه‌السّلام ) بعث الیه بالبیعة»، پرچم‌های سیاهی از خراسان بیرون می‌آید و به جانب کوفه به حرکت درمی آید. چون مهدی (علیه‌السّلام ) ظاهر شود، اینان کسی را برای بیعت نزد آن حضرت می‌فرستند. سخنان دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد خروج پرچم‌های سیاه از خراسان، قیامی است که در آینده و در آستانۀ ظهور برپا می‌شود. در حقیقت، برخی یاران حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) همراه آن پرچم‌های سیاه خواهند بود. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم) فرموده است: «اذا رایتم الرایات السود قد اقبلت من خراسان فاتوها و لو حبوا علی الثلج فان فیها خلیفة المهدی»، هنگامی که پرچم‌های سیاه را دیدید که از خراسان می‌آیند، به سوی آن بشتابید؛ اگرچه با سر خوردن بر روی برف‌ها باشد. به درستی که در آن، خلیفۀ مهدی است. ۳ - مصداق سازیبرخی پنداشتند مقصود از خروج پرچم‌های سیاه از خراسان، قیام ابو مسلم خراسانی (در سال ۱۴۰ ق) بر ضد حاکمیت هزار ماهۀ بنی امیه است [۶]
. ر. ک: سید محمد صدر، تاریخ غیبت کبرا، ص۴۵۸.
که به از هم گسستن حکومت بنی امیه و روی کار آمدن بنی عباس انجامید.مستند اینان، روایت زکار از امام صادق (علیه‌السّلام ) و بعضی قراین و مؤیدات تاریخی است. در این روایت، با اشاره به نام و مشخصات ابو مسلم خراسانی، وی صاحب پرچم‌های سیاه، یاد شده است. این پندار نادرست است؛ زیرا روایت زکار که مهم‌ترین مستند و دلیل به شمار می‌رود از نظر سند ضعیف و غیرقابل اعتماد است. افزون بر این، تطبیق این نشانه بر شورش ابو مسلم خراسانی، در بیش از یک قرن پیش از تولد امام مهدی (علیه‌السّلام ) و نشانۀ ظهور دانستن آن، بسیار بعید است. این نکته نیز در خور توجه است که حاکمان بنی عباس، تلاش می‌کردند قدرت را از دست بنی امیه بگیرند؛ از این رو می‌خواستند شورش ابو مسلم خراسانی را در راستای قیام مهدی (علیه‌السّلام ) و نشانه ظهور وی قلمداد کنند بر این اساس، بعید نیست حاکمان بنی عباس، به دلخواه خویش، در این روایات دست برده و آن‌ها را بر خود تطبیق کرده باشند. [۸]
. جمعی از نویسندگان، چشم به راه مهدی (علیه‌السلام)، ص۲۹۶.
۴ - عناوین مرتبطزمینه سازان ظهور، یاران حضرت مهدی علیه السلام، مدعیان مهدویت . ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ نامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، ص۱۳۶ بر گرفته از مقاله "پرچم‌های سیاه" |